Μανσάρ

(Mansart). Επώνυμο δύο Γάλλων αρχιτεκτόνων του 17ου αι. οι οποίοι συνέβαλαν με το έργο τους στη διαμόρφωση του μπαρόκ κλασικισμού στη γαλλική αρχιτεκτονική. 1. Ζιλ-Αρντουέν (Jules-Hardoine Mansart ή Mansard, Παρίσι 1646 – Μαρλί-λε-Ρουά 1708). Γάλλος αρχιτέκτονας και πολεοδόμος. ‘Ηταν μακρινός ανιψιός του διάσημου αρχιτέκτονα Φρανσουά Μ.(2). Είχε ήδη παρουσιάσει σημαντικό έργο όταν ανέλαβε να αναμορφώσει τον πύργο του Κλανιί, κατοικία της ερωμένης του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΔ’ (1638-1715). Έγινε έτσι αρχικά ευνοούμενος και στη συνέχεια επίσημος αρχιτέκτονας του βασιλιά (1685), σύμβουλός του και διευθυντής των βασιλικών κτισμάτων. Συνέδεσε το όνομά του με την ανακαίνιση του ανακτόρου των Βερσαλιών, όπου, συνεχίζοντας το έργο του Λε Βο, μετέτρεψε (από το 1678) τις προσόψεις του ανάκτορου προς τους κήπους και κατασκεύασε (μαζί με τον Λε Μπρεν) την περίφημη Αίθουσα των Καθρεπτών και άλλους μεγαλοπρεπείς χώρους. Έχτισε το Μεγάλο Τριανόν και τέλος το εκπληκτικό παρεκκλήσιο του ανάκτορου (1699-1710), το οποίο αποτελεί την πιο ώριμη και επιβλητική έκφραση του γαλλικού κλασικισμού του 17ου αι., μαζί με το ανάκτορο των Απομάχων στο Παρίσι (1680-91). Επίσης ανέπτυξε μεγάλη δραστηριότητα στο Μαρλί, στην Ντιζόν κ.α. Τα πολεοδομικά του σχέδια, με κορυφαία την πλατεία της Νίκης (Βικτουάρ) και την πλατεία Βαντόμ στο Παρίσι, χρονολογούνται μετά το 1685. 2. Φρανσουά Νικολά (Francois Nicolas Mansart ή Mansard, Παρίσι 1598 – 1666). Γάλλος αρχιτέκτονας. Ήταν γιος ενός ξυλουργού ο οποίος υπηρετούσε στην Αυλή του Ερρίκου Δ’ (1589-1610). Μαθήτευσε κοντά στον διάσημο αρχιτέκτονα της εποχής Σαλομόν ντε Μπρος. Το έργο που τον έκανε γνωστό είναι ο πύργος του Μπαλρουά (1626). Το 1635 είχε κερδίσει αρκετή φήμη, εργαζόμενος για την αριστοκρατία και τα μέλη της Αυλής του Λουδοβίκου ΙΓ’ (1223-1226) και ο δούκας της Ορλεάνης Γκαστόν του ανέθεσε την ανακατασκευή του πύργου του Μπλουά, του οποίου τελικά κατασκεύασε μόνο μία πτέρυγα, τη γνωστή πτέρυγα της Ορλεάνης. Ο Φρανσουά διεύθυνε την κατασκευή της εκκλησίας Βαλ-ντε-Γκρας (Παρίσι, 1645-1665), ανήγειρε το κτίριο Βριγιέρ και πλήθος μεγάρων, κυρίως στο Παρίσι. Υπήρξε εξαιρετικά δραστήριος και μεγάλος οργανωτής. Κορυφαίο έργο του θεωρείται ο περίφημος πύργος Μεζόν (σημερινό Μεζόν-Λαφίτ, 1642-51), παραγγελία του αξιωματούχου της Αυλής Ρενέ ντε Λονγκέιγ, όπου ανανέωσε τη γαλλική και αναγεννησιακή παράδοση με το πνεύμα του 17ου αιώνα. Έδωσε την ονομασία στη λεγόμενη στέγη mansard (από μια παραλλαγμένη γραφή του ονόματός του, τύπου στέγης με δύο κλίσεις, την οποία, αν και δεν εφηύρε ο ίδιος, χρησιμοποιήσε πολύ συχνά και με θεαματικό αποτέλεσμα. Αν και τα τελευταία χρόνια της σταδιοδρομίας του δημιούργησε έχθρες, εξαιτίας του χαρακτήρα του και ορισμένων κακοτυχιών που σημάδεψαν το έργο του, θεωρείται ότι σφράγισε με το έργο του τη γαλλική αρχιτεκτονική του 17ου αι. Το Μέγαρο Γκενεγκό, έργο του Γάλλου αρχιτέκτονα Φρανσουά Μανσάρ.